DENKLİK İŞLEMLERİ ve AÇIKLAMALAR
Çıraklık ve meslek eğitiminde belge ve diplomaların değerlendirilmesi 02.11.1989 tarih ve 20330 sayılı Resmi Gazete yayımlanan “Çıraklık ve Meslek Eğitiminde Belge ve Diplomaları Değerlendirme Yönetmeliği” ile belirlenen esas ve usullere göre yapılır.
Çıraklık ve Meslek Eğitiminde Belge ve Diplomaları Değerlendirme Yönetmeliği gereğince yapılacak değerlendirmede denklik ilkesi uygulanır.
Değerlendirilecek Belgeler
a) Çırak, kalfa ve ustaların eğitimleri sırasında kazandıkları bilgi ve beceriler ilköğretim ve meslek liselerine geçişte değerlendirilir.
b) Yabancı ülkelerden alınmış kalfalık, ustalık ve kurs belgeleri ile yurtiçinde çırak okulları, pratik sanat okulları, mesleki ve teknik açık öğretim okulu, halk eğitim merkezleri, yetişkinler teknik eğitim merkezleri, kız teknik öğretim olgunlaşma enstitüleri, özel eğitim okulları ve özürlüler iş okulları ile benzeri kurumlardan alınmış belgeler ve kazanılmış mesleki bilgi ve beceriler çıraklık, kalfalık ve ustalık eğitimine geçişte değerlendirilir.
c) Meslek liseleri ile bu liselere denkliği kabul edilen eğitim kurumlarından mezun olanların ustalık belgesi istekleri değerlendirilir.
d) Mesleki Teknik ortaöğretim sonrası görülen en az iki yıl süreli mesleği ile ilgili öğrenimden alınan diplomalar işyeri açma bakımından değerlendirilir.
Yönetmeliğe göre;
a) Öğrenim belgesi olarak MEB veya MEB ile işbirliği sonucunda verilmiş olan diploma, kurs bitirme belgesi, yetki belgesi, sertifika veya bunların yerine geçen belgeler değerlendirilir. b) Değerlendirilecek her türlü belgede görülen mesleki eğitim veya kurs süresinin saat olarak belgelendirilmesi istenir.
c) Bir ana meslek alanı ile ilgili her türlü mesleki eğitim belgeleri birlikte değerlendirilir. Bir meslek alanında alınmış birden fazla belgeden, belge sahibinin lehine olanı dikkate alınır.
Çıraklık Eğitimi Sisteminde Kazanılan Bilgi Ve Becerilen Ortaokul Ve Meslek Liselerine Geçişte Değerlendirilmesi
Kalfa Ve Ustaların ilköğretim Mezunu Olabilmesi
Açık ilköğretim okuluna kayıt olmak isteyen 1996-1997 öğretim yılı öncesi ilkokul mezunu kalfa ve ustalar "Açık İlköğretim Okulu Yönetmeliği" hükümlerine göre sınavlara girerler. Ancak bu durumda olanlar ilköğretimin 6.sınıfı derslerinden muaf tutulurlar.
Kalfa Ve Ustaların Meslek Lisesi Mezunu Olabilmesi
İlköğretim mezunu kalfa ve ustaların mesleki ve teknik açık öğretim liselerine devam etmek istemeleri halinde muaf tutulacakları dersler Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığınca belirlenmiş ve Valiliklere genelge ile bildirilmiştir.
Yurtİçi Ve Yurt Dışında Mesleki Eğitim Görenlerin Belgelerinin Denkliği
Çıraklık Okulu Diplomalarının Değerlendirilmesi,
19.06.1086 tarihinden önce yurt içinde en az 3 yıllık eğitim sonucu verilmiş çıraklık okulu diploması sahiplerine doğrudan kalfalık belgesi verilir. Bunlardan mezuniyetlerinden sonra en az 5 yıl mesleklerinde çalışanlar ustalık imtihanlarına girerler.
Mesleki ve teknik yüksek öğretim kurumlarınca verilen diplomaların değerlendirilmesi
Genel liselerden mezun olduktan sonra ön lisans seviyesinde mesleki ve teknik öğretim görenler ile, meslek lisesi mezunu olup da alanı dışındaki bir meslek dalında ön lisans eğitimi görenlere, mesleğinde en az 1 yıl çalıştıktan sonra;
Lisans seviyesinde mesleki ve teknik eğitim görenler ile, meslek lisesi mezunu olup mesleği ile ilgili ön lisans eğitimi yapanlara, doğrudan işyeri açma belgesi verilir.
Yurtdışından alınan kalfalık, ustalık ve dengi belgeler
Yurt dışından kalifiye eleman yetiştirmek amacıyla düzenlenen mesleki eğitim programlarına tamamlayarak
a) Kalfalık ve kalifiye işçilik belgesi alanlara, Kalfalık belgesi:
b) Bağımsız işyeri açma yetkisi veren belgeler ile ustalık belgelerini alanlara ustalık belgesi doğrudan verilir.
Değerlendirme Esasları
3308 sayılı Kanunun çıraklık eğitimi uygulama kapsamına alınmayan meslek dallarında değerlendirme yapılmaz.
a) Hizmet belgelerinde; belge sahibinin çalıştığı meslek alanının belirtilmesi ve değerlendirilecek hizmetlerden meslek dallarının ilde kapsama alındığı tarihten sonraki sürelere sosyal güvenlik kuruluşlarından birine primlerin yatırılmış olduğunun belgelendirilmesi zorunludur. Bu tür hizmet belgelerinde her aylık hizmet için en az 20 iş günlük prim yatırılmış olması ve primlerin ilgilinin meslek dalında yatırılmış olması aranır. İsteğe bağlı primler kabul edilmez.
b) 1996-1997 öğretim yılı ve daha önceki yıllarda ilkokulu bitirmiş olanların değerlendirme işlemleri ilkokul diploması ile yapılır. Değerlendirmeye alınacak belge sahibinin en az ilköğretim okulu mezunu olması gereklidir. İlköğretim mezunu olmayanların belgeleri ilköğretim okulu diploması almaya hak kazandıktan sonra değerlendirmeye alınır.
c)İlgili meslekte çalışma karşılığı olarak verilmeyen belgeler değerlendirilmez.
d) Resmi veya özel kurum ve kuruluşların düzenlemiş oldukları kısa süreli hizmet içi eğitim kursu ve seminerleri sonucunda verilmiş olan belgeler ile, süresi 255 saat ve daha az olan mesleki ve teknik eğitimler sonucunda verilmiş olan belgelerin denklik değerlendirilmesinde dikkate alınmaz.
e) Bir meslekte pratik eğitim karşılığı kabul edilen başarılı hizmet süresi çıraklık eğitimi süresinin iki katı olanlar doğrudan kalfalık imtihanlarına alınır. Kalfalık dönemi için yapılan değerlendirmede artan hizmet süreleri ustalık imtihanlarına girişte değerlendirilir.
TESK Tarafından Verilen Belgelerin Değerlendirilmesi
Çıraklık Eğitimi Uygulaması Yapılmayan İl ve Meslek Dallarında Mesleki Belgelerin Verilmesine İlişkin Yönetmelik gereğince, kapsama alınma tarihinden önce verilmiş olan mesleki belgeler 3308 sayılı Mesleki Eğitimi Kanunu gereğince verilmekte olan dengi belgelerle doğrudan değiştirilir.
